نقاشی به مثابه كنش گری اجتماعی؛
بازخوانی حضور زن ایرانی در هنر انقلاب
به گزارش ال مور، در آثار برخی از هنرمندان نقاش پس از انقلاب اسلامی نگاه ویژه ای به جایگاه زن و تأثیرشان بر جریان انقلاب و دفاع مقدس شده است.
خبرگزاری مهر- گروه هنر- آزاده فضلی؛ «بافتار» یکی از زیرمجموعه های مرکز هنری رسانه ای سلوک است که مشخصاً به «هنر انقلاب» می پردازد و به شکلی ویترین «هنر انقلاب» به حساب می آید. «بافتار» در مجموعه مطالب خود به اشخاصی که هنرمند انقلابی هستند یا تولیداتی مبتنی بر «هنر انقلابی» داشته اند، می پردازد که در یکی از مطالب خود به بازنمایی زنان ایرانی پرداخته است که الهام بخش گزارش پیش رو در رابطه با حماسه زنان ایرانی در هنر انقلاب شد.
زن ایرانی علاوه بر این که همیشه در جریان های مختلف و وقایع تاریخی نقش داشته در جایگاه مادر، همسر، خواهر و دختر هم نقش آفریده که این مهم در زمان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس بیشتر از پیش نمود داشته است به صورتی که در آثار شاعران، نویسندگان و هنرمندان، بانوان ایرانی با القابی چون شیرزن و قهرمان نامیده می شدند؛ لقبی که یادآور گُردآفرید نخستین شیرزن ایرانی در شاهنامه است.
هنرمندان نقاش و نگارگر در طول اعصار مختلف برای کنش گری اجتماعی، نقوش مردان و زنان مؤثر در جریان های تاریخی را بازنمایی کرده اند و این مسئله، مشخصاً در دهه ۶۰ که نقاشان بسیاری تحت تاثیر انقلاب و دفاع مقدس نقش می زدند، بیشتر بوده است. در خلال سالهای متمادی هنرمندان از تاثیر زنان انقلابی و تأثیرگذار در جریان انقلاب و دفاع مقدس، آثاری در خور توجه آفریدند که میتوان نقش آنها را به مثابه «شکوه گُردآفریدان» دانست.
در ادامه به معرفی برخی از نقاشی هایی که با مبحث زن ایرانی، ایستادگی و مقاومت خلق شده اند، می پردازیم.
نام اثر: «وداع» / زنده یاد حبیب الله صادقی / ۱۳۷۹ در این آثار که به صورت گزیده جمع آوری شده است، جایگاه زنان در چارچوب همسر و مادر، جایگاهی ویژه قلمداد شده است و نقاشی به مثابه کنش گری اجتماعی، شکل گیری و تداوم مسیر انقلاب را محقق کرده است.
نام اثر: «تداوم» / مرتضی گودرزی / ۱۳۷۵ بازنمایی روان های لطیف اما خستگی ناپذیر زنان سرزمین ما، از سالهای پایان دهه ۱۳۵۰ در متفاوت ترین جلوه های تاریخ نقاشی ایرانی رقم خورده است.
نام اثر: «شهید گمنام» / عبدالحمید قدیریان / ۱۳۷۶ بخشی از این آثار، متعلق به نسل اول گروهی از «نقاشان مسلمان» است که حوزه هنر و اندیشه اسلامی (حوزه هنری کنونی) را پایه گذاری کردند.
نام اثر: «کویر» / کاظم چلیپا / ۱۳۶۳ در این آثار، بانوان با چهره هایی موقر و متین و در پوشش کامل پدیدار شده اند، بی آنکه بر عناصری تکیه شده باشد که جذابیت های ظاهری زنانه را تداعی کنند.
نام اثر: «دختر خرمشهر» / ناصر پلنگی / ۱۳۵۹ آنها به چشم انتظاری یا بدرقه یا دل تنگی برای عزیزان خود و پشتیبانی از آنها می پردازند که به دفاع از سرزمین خود برخاسته اند.
نام اثر: «بدرقه» / زنده یاد حبیب الله صادقی / ۱۳۷۹ بانوان به تصویر کشیده شده در این آثار هیچگاه در پیکره بندی کالبدشان با وجود اندوه، حالتی از سرافکندگی و بی ثباتی نداشته و معمولا درحال قیام و ایستاده تصویر شده اند و حتی در حالت نشسته هم، مقاوم بودن شان حس می شود.
نام اثر: «ایثار» / کاظم چلیپا / ۱۳۶۰ چنین نمود شکوهمندانه ای، تداوم حماسه رزمندگان را این دفعه با میدان داری زنان به خاطر می آورد. گاهی این حماسه، در فضای سرشار از طراوت و حتی نزدیک به آسمان به تصویر کشیده شده و طبعاً تکیه بر چنین صحنه پردازی هایی، بدون تاثیر از باورهای دینی و گرایش های انقلابیِ خالقانشان در آن روزگار نبوده است.
نام اثر: «بمباران مناطق مسکونی» / ایرج اسکندری / ۱۳۶۴ برجستگی عینی این شکوه و مقاومت را میتوان حتی در توصیف غزاله علیزاده نویسنده و داستان نویس، از فراز و نشیب های تحول ساز همان دوران هم مشاهده کرد: «من فکر می کنم که ملت ایران، بخصوص زنان ایرانی، تجربه های خارق العاده ای را مثل انقلاب و فورا پس از آن جنگ، پشت سر گذاشتند. این واقعه تاریخی [انقلاب]، سبب شد که هرکدام وضعیت جدیدی در خودمان کشف نماییم. زن، جنس اعجاب آوری برای تحول ژرف و پایداری در مقابل آن بود. تک تک زنان ایرانی، در گرداب این شرایط هم جرأت خودشان را نشان دادند و هم صبوری عجین شده با ذات زنان را.» (گفتگو با رادیوی بین المللی فرانسه، ۱۳۷۴/۶/۱۶)
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب