هنر ۱۴۰۲ در آینه مهر؛
از مشق متفاوت ۲ هنرمند تا نقاشی که از نقش پدرانه اش مایه گذاشت
به گزارش ال مور، در سالی که گذشت بعضی از هنرمندان توانستند تأثیرگذار ظاهر شوند و بخشی از تحولات را برای هنرهای تجسمی یک سال قبل رقم بزنند.
خبرگزاری مهر -گروه هنر-آزاده فضلی؛ ۳۶۵ روزی که پشت سر گذاشتیم برای هنرهای تجسمی روزهای پر افت و خیزی به حساب می آمد البته بعد از چندین سال کرونا و حوادث اجتماعی که رخ داده بود، در سال ۱۴۰۲ به ثبات نسبی رسیدیم. هنرمندان عموماً در محافل و مناسک خود همیشه یکی از مهم ترین دغدغه هایشان را «مردم» قلمداد می کنند و طی دو سه سالی که شرایط اجتماعی خاصی بر جامعه حاکم بود، برخی از هنرمندان خویش را منزوی کردند و به گوشه آتلیه های خود پناه بردند اما در سال ۱۴۰۲ این انزوای خودخواسته هنرمندان کمرنگ تر شد و برخی درصدد بروز و ظهور برآمدند؛ همچنان که تعداد رویدادها و نمایشگاه های غیردولتی و برگزاری ۳ حراج تهران، گواهی بر این ادعا است.
از آن جایی که در قاطبه جامعه هنری، هنرمندی که اثری جدید خلق نکند یا در راه تولید و خلق پیش نرود، هنرمندی مؤثر نخواهد بود، ازاین رو خوش بین هستیم که هنرهای تجسمی در سال ۱۴۰۲ هم همچون سالهای گذشته، حرکتی رو به عقب نداشته است. در ادامه، کارنامه چهره هایی را مرور نماییم که هر یک در حوزه فعالیت خود توانستند تأثیرگذار ظاهر شوند و بخشی از تحولات را برای «هنرهای تجسمی» یک سال قبل رقم بزنند.
کاظم چلیپا؛ هنرمندی که از نقش استادی و پدرانه اش مایه گذاشت
نام کاظم چلیپا اساسا برای هنرمندان رشته های نقاشی و دانشجویان این رشته نام آشنا است. چلیپا به همراه تعدادی دیگر از هنرمندان حرفه ای نقاش که لقب هنرمندان انقلابی را بر آنان نهاده اند، نقشی اساسی در تربیت نیروهای هنرمند جوان و نقاشان زبردست از دهه ۶۰ تابحال داشته است.
نقاشی های وی برآمده از اندیشه ها، عقاید و آرمان گرایی هایش است چه آن هایی که در سالهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با نگاههای آرمان گرایانه و میهن پرستانه با مضمون تقویت روح شهادت طلبی و ایثار خلق شده اند که شاید تاثیرگذارترین این آثار تابلوی «توبه حر» و «کویر» است و چه آثار متأخرش که عموماً انتزاعی هستند.
این هنرمند اثرگذار و قابل اعتماد برای هنرمندان، در شانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر به کمک مدیران این رویداد آمد تا بتوانند عملکرد جشنواره را بهبود ببخشند که اتفاقاً بخش نقاشی جشنواره شانزدهم فجر با حضور این استاد باسابقه هنرهای تجسمی توانست عملکرد خوبی را رقم بزند.
ایرج طهماسب و سیروس مقدم؛ مشق متفاوت ۲ هنرمند تلویزیونی
در یکی دو دهه اخیر شاهد برگزاری نمایشگاه های هنری بسیاری توسط سلبریتی ها که به طور عمده از هنرمندان و فعالان رشته سینما و نمایش بودند، هستیم از کارگردان های مطرح گرفته تا بازیگران شناخته شده سینمای ایران و خیلی های دیگر که هر کدام به شکلی به برگزاری نمایشگاه های تجسمی اقدام کردند؛ خیلی ها با تحصیلات و تجربیات مرتبط و آثار درخور و برخی هم بدون تحصیلات و تجربه در هنرهای تجسمی با آثاری ضعیف.
ایرج طهماسب که چهره ای شناخته شده در زمینه تئاتر، سینما و تلویزیون است، بعد از چهل سال دوری از نقاشی، در تابستان ۱۴۰۲، نمایشگاهش را با عنوان «هیجان نقطه و خط» در گالری ثالث برگزار و از آثار منحصر به فردش رونمایی نمود. ایرج طهماسب را میتوان یکی از موفق ترین هنرمندان سینما و تلویزیون در حوزه کودک دانست. وی با ساخت و تولید مجموعه های عروسک محور توانست جایگاه ویژه ای را در بین مخاطبان پیدا کند. نکته قابل توجه تحصیلات طهماسب در هنرستان در رشته نقاشی و در دانشکده هنرهای زیبا در رشته تئاتر است که همین مساله می تواند سبب شود مخاطبان، نمایشگاه را جدی تر دنبال کنند.
طهماسب در استیتمنت نمایشگاهش نوشته بود: «قرن ها پیش از آنکه سبک امپرسیونیسم در اروپا شکل بگیرد نقاشان ایرانی در «مینیاتور» پردازش انجام می دادند. پردازش گذاشتن نقطه های رنگی در کنار خطوط بود که نقاشی را جذاب تر می کرد. اروپایی ها از لکه گذاری سریع رنگ برای ثبت یک لحظه نور استفاده می کردند اما ایرانیان آنرا آزاد و برای افزودن بر جذابیت نقاشی به کار می بردند. من فقط می خواستم یادآوری کنم که اصل نقاشی ایرانی بازی جذاب خط و نقطه بوده است. در سال ۱۳۵۷ به کلی نقاشی را کنار گذاشتم هرچند دیپلم نقاشی از هنرستان هنرهای زیبا گرفته بودم و در دانشگاه باید آن رشته را ادامه می دادم، ناگهان از این همه سبک نقاشی خارجی دلزده شده بودم و نمی فهمیدم چرا من باید یک پیکاسوی تقلید کار دیگر باشم پس از حدود چهل سال دوری، خط و نقطه نقاشی ایرانی سراغم آمد و این دفعه تلاش کردم از نقاشی لذت ببرم.»
سیروس مقدم هم در ایام پایانی سال ۱۴۰۲ مبادرت به برگزاری نمایشگاه نقاشی با عنوان «شرجی» کرد که شامل تابلوهای نقاشی و طراحی قدیمی و تازه خلق شده اش بود. مقدم را با سریال پر مخاطب «پایتخت» می شناسیم و شاید مخاطبان اصلاً ندانند که تحصیلات وی در دانشگاه، نقاشی بوده است! وی با اساتیدی همچون مرتضی اسدی، جواد بختیاری و ایرج اسکندری هم کلاسی و شاگرد هانیبال الخاص بوده است.
سیروس مقدم در دوران جوانی جزو نسلی از هنرمندان انقلابی بود که دانشجوی نقاشی دانشکده هنرهای زیبا بودند و با حمایت استاد محبوب شان هانیبال الخاص، تلاش کردند از مدیوم نقاشی به مثابه ابزاری انقلابی در جهت تغییر جهان و به عبارتی برای تسخیر دیوارهای شهر استفاده نمایند. سیروس مقدم در طول حدود ۴ سال از ۵۷ تا ۶۱ جزو حلقه اصلی این گروه از هنرمندان بود. وی در آثار این دوره اش از ساده ترین و البته تاثیرگذارترین ابزار برای بیان هنری یعنی طراحی استفاده می کرد.
وی در گفت و گویی در رابطه با آثارش به مهر توضیح داد: مبحث اصلی آثار من، انسان است و رنج و زحمت انسان را در محیط های مختلف روایت می کنم. اساساً سبک اکسپرسیونیست، هیجانات درونی هنرمند را نسبت به رویدادها، اتفاقات پیرامونش و انسان ها روایت می کند اما با روشهای فنی فردی نقاش اجرا می شود. از سوی دیگر، چون انسان مبحث اصلی کارهای من است، فیگور نقشی اساسی ایفا می کند که بنابراین آثار نمایشگاه فیگوراتیو هستند که عامل ارتباط مخاطب با این جنس از نقاشی است و درک و فهم را آسان تر کرده و مخاطب می تواند ارتباطی انسانی برقرار کند.
نتیجه اینکه برگزاری نمایشگاه های تجسمی توسط هنرمندان شناخته شده حوزه های دیگر هنر، می تواند جنبه های مثبتی را برای رونق هنرهای تجسمی ایجاد نماید بخصوص اینکه در ایجاد رونق بازدیدکنندگان گالری ها بخصوص زمانیکه هنرمندان از رشته های دیگر مبادرت به برگزاری نمایشگاه می کنند و خود تجربیات و دانش هنری این رشته را داشته باشند.
سیدمسعود شجاعی طباطبایی؛ طوفانی که با آمریکای لاتینی ها به پا شد
سیدمسعود شجاعی طباطبایی که سال هاست در زمینه کارتون و کاریکاتور کشور می درخشد و ارتباطات و تعاملات بسیاری هم با هنرمندان جهانی برجسته عرصه کاریکاتور دارد، در سال ۱۴۰۲ هم خوش درخشید و کاری را رقم زد که اساسا کمتر کسی می تواند آنرا انجام دهد. این هنرمند که ارتباط خوبی با هنرمندان کاریکاتوریست جهانی دارد، توانست اهداف بخش بین الملل حوزه هنری را تحقق بخشد و نمایشگاهی از آثار هنرمندان برجسته آمریکای لاتین با محوریت مقاومت و استکبارستیزی در ایران برگزار کند.
نمایشگاه کارتون و کاریکاتور «آمریکای لاتین» را شاید بتوان یکی از منحصر به فردترین نمایشگاه های بین المللی عرصه هنرهای تجسمی و کاریکاتور و کارتون در منطقه برشمرد، چونکه کارتون و کاریکاتور آمریکای لاتین و آمریکای جنوبی یکی از قطب های اصلی این هنر به حساب می آید. ارتباطات و تعاملات خوب بین هنرمندان بین المللی و هنرمندان ایرانی را میتوان یکی از نکات مثبت دانست تا یکی از رویدادهای خوب کاریکاتوری در چند سال قبل در ایران اتفاق بیفتد. این رویداد سبب شد تا کاریکاتور ایران که همیشه جزو بهترین های جهان به شمار می آمد، یک گام دیگر بالا رود و به وزنه ای سنگین تر تبدیل گردد و همین مبحث نمایشگاه را حایز اهمیت می کند.
در این نمایشگاه نزدیک به ۴۰۰ اثر از ۱۵ کشور همچون آرژانتین، اکوادور، هندوراس، مکزیک، کوبا، شیلی، کاستاریکا، کلمبیا، جمهوری دومینیکن، پرو اروگوئه، ونزوئلا و نیکاراگوئه ارائه شد اما غالب آثار از ۵ کشور کوبا، برزیل، آرژانتین مکزیک و ونزوئلا بودند.
شجاعی طباطبایی همینطور در سال ۱۴۰۲ یکی از هنرمندان پیشتاز در خلق آثاری با مبحث «طوفان الاقصی» و مبارزه با رژیم صهیونیستی و آمریکا بود که آثار بسیاری با این مورد از وی در فضای مجازی منتشر و وایرال شد. همچنین، حضور او و آثارش در نمایشگاه های داخلی و خارجی همچون نمایشگاه بین المللی کاریکاتور سوریه و نمایشگاه گروهی کاریکاتور «طوفان الاقصی» در بصره از دیگر اقدامات ضدصهیونیستی وی به شمار می آید.
هنرمندان تجسمی بسیاری در ایران و جهان نسبت به حملات وحشیانه رژیم اشغالگر به غزه بی تفاوت نبودند و جلوه هایی از جنایات این رژیم جعلی را به منصه ظهور گذاشتند. این هنرمندان هنوز هم طرح های جدیدی را در صفحه های شخصی خود به تماشا می گذارند تا دنیا هم نسبت به این اتفاق بی تفاوت نباشد. یکی از این هنرمندان، سیدمسعود شجاعی طباطبایی است که بعد از گذشت بیشتر از چندین ماه از آغاز حمله صهیونیست ها به غزه، طرح های جدیدی را به اشتراک می گذارد.
شجاعی طباطبایی همچنین، در مرداد ۱۴۰۲ نمایشگاه هنری با هدف افشای پشت پرده بی حرمتی به قرآن و در واکنش به توهین به قرآن کریم در سوئد با عنوان «جدال نار با نور» برگزار کرد.
صابر شیخ رضایی؛ بازگشت حنظله قهرمان
از دیگر هنرمندان پیشتاز در جریان «طوفان الاقصی» و اتفاقات پس از آن در خلق آثار هنری، صابر شیخ رضایی است. این هنرمند جوان که آثار خاص بسیاری را در چارچوب پوستر و طرح گرافیکی منتشر کرد، در یکی از طرح هایش به «حنظله» که نمادی از مبارزات فلسطینی ها است، اشاره داشت اما این دفعه حنظله را با بدنی قوی و مشتی گره کرده و آماده برای مبارزه با رژیم جعلی تصویر کرد که بسیار وایرال شد و مورد توجه قرار گرفت. شیخ رضایی در زبان تصویری که خلق می کند، لهجه دارد؛ ظرافت قلم در تصویرسازی و استخدام تصاویر با این که تنوع تصویرسازی و شناخت تایپوگرافی دارد، قلمش را منحصر به فرد می کند.
این هنرمند جوان در رابطه با خلق آثاری در رابطه با مبحث فلسطین و بخصوص غزه اظهار داشت: حقیقتاً حالم خوب نیست چون شرایط بسیار پیچیده است و سطح جنایات رژیم صهیونیستی و توحش آنها به سطح غیرقابل قیاسی با جنایات گذشته شان رسیده است و میزان کشته ها که کودکانش هم بیشتر هستند حتی درصد اندکی از آن هم در رسانه های جهان منعکس نمی گردد. در حدی که بسیاری از سلبریتی ها تصاویر مصدومیت های کودکان غزه را منتشر می کنند و حملات رژیم صهیونیستی به فلسطین به اشتباه درحال مخابره بعنوان حملات به اسراییل مخابره می شود. طبیعتاً به علل جغرافیایی، فاصله بسیاری با افق فلسطین داریم و دست مان کوتاه است اما در زمینه هنر و رسانه، این فاصله به اندازه گلوله سربازان مجاهد با شقیقه های اشغالگران است. نفس این انگیزه همین است که فاصله قلم ما با اشغالگران فاصله بسیار کمی است و هم ما می توانیم در این پیروزی بزرگ که قریب به ۱۰۰ سال طول کشیده است، سهم داشته باشیم.
وی خاطرنشان کرد: حال بدم را برای تولید اثر هنری و در زمینه تولیدات هنری مدیریت کردم؛ بسیاری از هنرمندان معمولا در این شرایط دست از کار می کشند و توجه شان به اخبار جلب می شود. به شکل بی سابقه ای رسانه های فارسی زبان صهیونیستی که اذهان مردم را با دروغ های بسیار متکثر کرده اند، در اینروزها مشی خلاف ادبیات جهانی پیش گرفتند و سطح دروغ پردازی ها و عملیات فریب اینها، ایجاد مسؤولیت و وظیفه می کند. من به اندازه خودم تلاش کردم در اینروزها به واسطه بازنشر آثار قبلی و خلق آثار جدید، کاری انجام دهم.
همچنین، صابر شیخ رضایی با همراهی گروه هنری «سه خط» به دوحه قطر سفر کردند تا تجربه کنش گری در فضای بین المللی حول مبحث فلسطین را از جام ملت های آسیا آغاز و ظرفیت سنجی کنند و بتوانند گسترش ارتباطات و گفتن از مسایل فلسطین و بررسی شیوه های کارآمدتر نشر آثار و اندیشه ها و برنامه ها در فضایی متفاوت تر از ارتباط دولت ها را انجام دهند.
منبع: almor.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب