سینما و مدرسه، بخش پایانی ؛
سینمای كودك و مقوله ای به نام آموزش
ال مور: تهران- آیا اهمیت توجه آموزش و پرورش به سینما در این اندازه است كه در زنگ های هنر، به جای كار اضافه ریاضی و یا دروس عقب مانده راجع به سینما برای كودكان فرهنگ سازی شود؟
به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، سینما بعنوان هنر هفتم به مرور زمان خویش را به جایگاه تاثیرگذارترین هنر رسانده كه می تواند روی اقشار مختلف جامعه تاثیر گذاشته و نقش خویش را بعنوان یك رسانه تمام و كمال ایفا كند. رسانه ای با میلیاردها مخاطب بالقوه كه برای هر طیف و گروه سنی یك برنامه ریزی خاص داشته و از آن در تولیدات مربوطه بهره می گیرد.
یكی از طیف های سنی مهم و كلیدی برای سینماگران، كودكان و نوجوان ها هستند كه از چند جهت حائز اهمیت اند؛ در وهله نخست به آمار این گروه از مخاطبان می رسیم كه بسیار زیاد بوده و در سرتاسر جهان حضور چشمگیری دارند. به همین خاطر هم تهیه كنندگان سینمای جهان حساب ویژه ای روی این گروه باز كرده اند چون كه بازگشت سرمایه شان را تضمین كرده و می تواند به سودآوری هم برساند.
برای نمونه هم كافیست نگاهی به فهرست پرفروش ترین فیلم های سینمای جهان در سال های اخیر بیندازیم كه رده های بالای آنرا فیلم هایی تشكیل می دهند كه اساسا برای طیف سنی زیر 18 سال تولید شده اند. فیلم هایی با فروش های فوق العاده كه هزینه بالایی هم صرف تولید آن شده و سود هنگفتی هم نصیب كمپانی های سازنده می كند.
در وهله دوم از فروش و سودآوری تجاری گذر كرده و به مبحث تعلیم، تریت و آموزش می رسیم كه جزء اهداف بلندمدت سینما قرار دارد. در حقیقت كمپانی های سازنده و فیلمنامه نویس ها با شناخت دقیقی كه از مخاطبان خویش به شیوه های مختلف به دست آورده اند، قهرمان های خویش را خلق كرده و لایه های درونی آنها را شكل می دهند. این گونه است كه مخاطبان كم سن و سال خویش را تحت تاثیر قرار داده و بخشی از آموزش آنها را به عهده می گیرند.
برای نمونه هم می توان به انیمیشن های هالیوودی و فیلم های متكی بر ابرقهرمان ها اشاره نمود كه ساختار آنها به شكلی است كه مخاطب اشاره شده را تحت تاثیر خود قرار داده و مفاهیم مورد نظرش را كاملا به آنها منتقل می سازد.
در سینمای ایران هم مخاطبان كودك و نوجوان از اهمیت خاصی برخوردار بوده و بعد از پیروزی انقلاب، سینمای ایران روی این طیف سنی حساب ویژه ای باز كرده است. در دهه 1360، سینمای كودك و نوجوان به یك گونه بسیار مهم و اثرگذار تبدیل گشته و سالیانه تعداد قابل توجهی از محصولات سینمای ایران را تشكیل می داد كه به لحاظ گیشه هم موفق بود.
سازندگان این آثار در دو طیف تجاری و عام پسند و هنری و خاص پسند، روی مخاطبان كم سن و سال خود مانور داده و به بحث آموزش و تربیت هم توجه نشان دادند. برای مثال می توان به فیلم سفر جادویی ساخته ابوالحسن داودی اشاره نمود كه در عین برخورداری از لحظات كمدی و شوخی های جذاب، روی تعلیم و تربیت نوجوان قهرمان داستان و روش غلط پدرش در این باب تاكید گردیده است.
در فیلم هایی با مخاطب خاص تر این سینما هم با نمونه های درخشانی روبه رو هستیم كه در راس شان عباس كیارستمی و فیلم های دهه شصتی اش قرار دارد. از اولی ها تا مشق شب و خانه دوست كجاست كه اعتبار فوق العاده ای به سینمای كودك و نوجوان ایران در جهان بخشید.
در ادامه برای بررسی اهمیت این مورد و بررسی معضلات و مشكلات پیش روی فیلمسازان علاقه مند به كار در حوزه كودك با بعضی از فیلمسازان و مدیران قانونگذار به گفت وگو نشسته ایم كه در ادامه از نظر شما می گذرد.
**اژدری: صرف نمایش هر فیلمی برای بچه های مدارس درست نیست
فرزاد اژدری، كارگردان فیلم «عملیات مهدكودك» در این باره به ایرنا اظهار داشت: همه می دانند كه آموزش تصویری و بصری بسیار بهتر و موثرتر از آموزش شنیداری است. دلیل این كه در ابتدای باسواد شدن همه ما، ارتباط با نگارش و تصاویر الفبا برای هر معلمی مهم تر از آوردن نام هجاها و واژگان است؛ همین نكته لزوم آموزش تصویری برای كودكان را نشان داده است.
وی افزود: صد البته كه آموزش تصویری اگر جذابیت هنر هفتم را هم در بر داشته باشد می تواند بر روح و روان كودك تاثیر شگرف و فراموش نشدنی بگذارد.
این كارگردان سینما با اشاره به اینكه بهترین آموزه های زندگی اش را با استفاده از ارتباط با هنر هفتم از سنین كودكی به دست آورده است، اضافه كرد: یكی از عواملی كه سبب شد اكنون در این سن به سینما مشغول شوم، تصاویر و آموزه هایی است كه در كودكی در ذهن و جانم حك شده است، این آموزش ها و محتوای آنها به همین اندازه مهم می باشد.
اژدری اضافه كرد: اگر یك تصویر با درون مایه غلط در ذهن كودكی نقش ببندد دیگر نمی توان این تصویر را با هزار كتاب و جلسه و سخنرانی از ذهنش پاك كرد، ازاین رو برای آموزش با استفاده از سینما حتما برنامه ریزی و دقت چند جانبه لازم است.
كارگردان فیلم سینمایی «گاگولگا» اظهار نمود: صرف نمایش هر فیلمی برای بچه های مدارس در اردوهای سینمایی، تنها سپری كردن یك اوقات فراغت ساده نیست، امكان دارد همین فیلمی كه به چشم سرگرمی سالم دیده شده است، برای یك ذهن بكر و دست نخورده تولید تصاویر و تصوراتی بی نهایت مخرب كند، باید مراقبت كرد و در آموزش با استفاده از سینما به ذهن و روح كودكان توجه داشت.
وی با اشاره به اینكه كودك اهل خیال پردازی و تجسم، اهل شادمانی و سلامت است، اضافه كرد: كودكان به راحتی دنیای واقعی را با دنیای كارتونی و تخیلی درهم می آمیزد و اساسا به دنیا به چشم یك فانتزی بزرگ نگاه می كند، كسی می تواند آموزش در سینمای كودك را دنبال كند كه خودش این مشخصات را در دل و كودك درونش زنده نگه دارد.
اژدری در پاسخ به این پرسش كه توجه به خوراك فرهنگی خصوصا با حضور شبكه ها و فضاهای مجازی برای كودكان چقدر لزوم دارد، اظهار داشت: مگر می گردد در باران اطلاعاتی دنیا، كودكان را تنها گذاشت و خوش بینانه فكر كرد كه این بارش اطلاعات برای ذهن كودك كافی است و نیاز به خوراك فرهنگی مناسب ندارد؟ اما باز برمی گردیم به اصل ماجرا كه چه كسی، چه ارگانی، چه نهادی و با چه صلاحیتی می تواند خوراك فرهنگی برای كودك تهیه كند؟
این كارگردان سینما افزود: آیا سازمان بزرگ صدا و سیما با عرضه برنامه های مناسب توانسته در برابر هجوم اطلاعاتی دنیای غرب، خوراك فرهنگی مناسبی تهیه كند؟ آیا قصه ها، متل ها و افسانه های ملی و محلی ما توانسته اند زیر بار مستقیم گویی ها و امر و نهی نهادها و ارگان های مدعی حقوق كودكان، خودی نشان بدهند؟ آیا اصلا درصدی از درآمدهای سازمان ها و نهادهای درآمدزا برای فرهنگ سازی و تامین خوراك فرهنگی هزینه می شود؟
اژدری اضافه كرد: اكنون زمانی است كه كودكان به صورت خودجوش به دنبال محتوای مناسب برای خود هستند، باآنكه این شكل برخورد با محتواسازی بسیار بعید است، اما اتفاقی در حال رخ دادن است.
كارگردان فیلم «سلام بر فرشتگان» اظهار داشت: شایسته است گروهی به دور از مسائل سیاسی و جناح بندی، دلسوزانه برای این بچه ها آستین بالا بزنند و تلاش كنند كودكان ما بیشتر از این با فرهنگ و دین و كشورمان بیگانه نشوند؛ این گروه می تواند از خودمان آغاز شود.
وی درباره اینكه تابحال چقدر از ظرفیت سینما برای آموزش و رفتن به سمت آموزش جذاب و درست در مدارس و مقاطع مختلف تحصیلی استفاده شده است، اظهار داشت: به نظرم هیچ و یا خیلی ناچیز، مدت هاست بچه ها با مدرسه و آموزش و پرورش تنها با استفاده از درس خواندن، مدرسه رفتن و امتحان دادن مرتبط هستند و كانون های امور تربیتی و یا مساجد مدت هاست كه كارایی شان كم شده است و در مقابل برنامه های به نسبت مدرن كم رنگ شده اند.
اژدری تصریح كرد: اگر به همین ترتیب پیش برود با اصرار بی جهت برخی تهیه كنندگان و دفاتر پخش در آوردن اتوبوسی بچه ها به سالن های سینما، بچه ها تنها به سینما بعنوان درس فوق برنامه تكراری نگاه می كنند و در اغلب مواقع بی ربط با كودكی شان خواهند بود؛ هیچ میلی در بخشنامه ها و آیین نامه های دستوری نیست.
كارگردان فیلم «سلام بر فرشتگان» اظهار داشت: بچه ها باید خودشان بخواهند به سالن های سینما بروند، همراه یا بدون همكلاسی هایشان، یعنی باید این فرهنگ عشق به سینما طوری برای كودكان جا بیفتد و تعریف شود كه سینما را مانند درس و مشق، مهم و كارساز در زندگی شان بدانند.
وی اضافه كرد: البته فیلم های كودك و نوجوان ما هم در این چند سال اخیر در حال بهتر شدن است، اما هنوز برای مخاطبانشان بعنوان فوق برنامه دستوری قلمداد می گردد.
اژدری اظهار داشت: جا دارد آموزش و پرورش در زنگ های هنر، به جای كار اضافه ریاضی و یا دروس عقب مانده راجع به سینما برای كودكان فرهنگ سازی كند و با نمایش بخشی از فیلم های متنوع داخلی و خارجی و دعوت از هنرمندان داخلی در بعضی مجامع هنری بعنوان یك شغل مهم، فرهنگ آشتی با سینما را برای كودكان جا بیاندازد.
كارگردان فیلم «وروجك ها» درباره اینكه سینما و جشنواره رشد چقدر ظرفیت برای ارتباط بهتر با دانش آموزان دارد، اظهار داشت: به نظرم جشنواره رشد بعنوان قدیمی ترین جشنواره سینمایی می تواند هم در فرهنگ سازی و هم در اجرای برنامه مدون و طولانی مدت و زیر نظارت زبده ترین آموزشگران و پرورش دهندگان كودكان و نوجوانان، نقش مهمی داشته باشد.
وی تصریح كرد: اگر شیوه های اجرایی جشنواره تغییر یابد، نوآوری و بدعت در بخش های جشنواره لحاظ شود، جنبه های آموزشی این جشنواره در لایه های زیرین و جنبه های سرگرم كننده و شادی بخش آن در لایه های نهایی دیده و اجرا شود، مشاركت بیشتر كودكان و تاثیرگذاری بهتری خواهد داشت.
این كارگردان سینما با اشاره به اینكه برای مشاركت بیشتر كودكان می توان داوری و انتخاب توسط آثار را به آنها سپرد، تصریح كرد: بطور قطع جشنواره رشد می تواند در كنار پژوهش و آموزش مخاطب خویش را به مهر بنوازد، به شادی بنشاند، به عشق تشویق و به نور هدایت كند.
**موفق: وظیفه اصلی سینما سرگرمی است
سهیل موفق، كارگردان فیلم سینمایی «شكلاتی» هم در این باره به ایرنا اظهار داشت: آموزش در فیلم های داستانی اگر به صورت غیرمستقیم و در دل داستان باشد، اثرگذار است و می تواند دانش آموزان را با خود همراه كند.
وی اضافه كرد: بچه ها وقتی بفهمند كه شما می خواهید چیزی را به آنها درس بدهید و یا به صورت مستقیم نصیحت كنید، بطور قطع سالن سینما را ترك می كنند و ارتباط آنها با سینما قطع خواهد شد.
این كارگردان سینما تصریح كرد: وظیفه اصلی سینما سرگرمی است كه در حاشیه آن به مسائل آموزشی برای كودكان و نوجوانان هم اشاره كند.
موفق درباره خوراك فرهنگی كه با ظهور شبكه ها و فضاهای مجازی برای كودكان به وجود آمده است، اظهار داشت: با بومی سازی و توجه به فرهنگ خودمان می توانیم حتی از این فضاها برای آموزش دانش آموزان استفاده نمود. البته منظور از بومی سازی كپی برداری غلط و بد از این نرم افزارها نیست.
این كارگردان حوزه كودك و نوجوان درباره اینكه چقدر از ظرفیت سینما برای آموزش و رفتن به سمت آموزش جذاب و درست در مدارس و مقاطع مختلف تحصیلی استفاده شده است، اظهار داشت: رسالت سینما سرگرمی است. در گذشته زنگ سینما داشتیم و امیدوارم كه دوباره این زنگ برای دانش آموزان گذاشته شود. در زنگ سینما بچه ها می توانند فیلم های مورد علاقه خویش را در كنار همكلاسی هایشان ببینند.
موفق افزود: از نظر من سینما و آموزش دو مقوله جدا از هم هستند، مخاطب فیلم های آموزشی افراد خاص هستند. سینمایی كه من می شناسم ماموریت اولشان سرگرمی است و اگر به اصلی ترین رسالت آن كه سرگرمی است درست بپردازیم می توان در حاشیه به مسائل دیگری هم پرداخت.
وی اظهار داشت: در این سال ها تلویزیون به اندازه كافی این كار را انجام داده و مخاطبانش ریزش داشته اند، به حد كافی در خانه و مدرسه به بچه ها امر و نهی می گردد ولی سینما می تواند به خاطر جذاب بودنش برای بچه ها سرگرم كننده و هیجان انگیز باشد.
موفق در پاسخ به این پرسش كه جشنواره رشد چقدر ظرفیت برای ارتباط بهتر با دانش آموزان دارد، اظهار داشت: در سال قبل فیلم «شكلاتی» در جشنواره كودك و نوجوان اصفهان مورد توجه قرار گرفت. فیلمی كه به توكل بر خدا، تولید ملی، تقویت اعتماد به نفس و امید به آینده تاكید داشت و جزء فیلم های پرمخاطب كودك و نوجوان بود و در جشنواره رشد هم پذیرفته شد.
این كارگردان سینما افزود: البته نمی دانم چرا از من و تهیه كننده فیلم و عوامل آن هیچ دعوتی برای حضور در جشنواره به عمل نیامد، پس از مدتی یك برگه تاییدیه برای حضور در جشنواره به دستم رسید و تنها چیزی كه از جشنواره رشد دارم همین برگه است.
وی اضافه كرد: امیدوارم این جشنواره بدون جهت گیری و غرض ورزی برگزار گردد و فیلم های خوبی كه برای كودكان و نوجوانان ایجاد می شود در این جشنواره دیده شوند.
كارگردان «شكلاتی» اظهار نمود: كار هنری ام را از زمان مدرسه آغاز كردم، نخستین فیلم كوتاه را در مدرسه ساختم و با این نكات آشنا هستم. دوست داشتم و سبب افتخار بود كه از جایی كه شروع كردم كه دیده شوم و بتوانم در رقابت آنها شركت داشته باشم، اما متاسفانه پیشینه هنرمندان مهم نیست.
وی افزود: امیدوارم بتوانم به محیط دانش آموزی و سینمای كودك و نوجوان، ادای دین داشته باشم چون كارم را از آنجا شروع كردم، در فیلم هایی كه كار می كنم تمام تلاشم این است كه به مخاطبان احترام بگذارم و حرف هایی زده نشود كه بازگو كردن آنها برای كودكان مناسب نباشد.
** رمضانی: تولید محصولات آموزشی در سینمای كودك بی قاعده است
غلامرضا رمضانی كارگردان فیلم سینمایی «گنجشكك اشی مشی» هم در این باره به ایرنا اظهار داشت: در همه جای دنیا معمول است سینمای كودك تركیب همزمان سرگرمی با مایه های آموزشی باشد، به كودك باید در كنار سرگرمی آموزش داد اما در سینمای ایران نه سرگرم كردن كودك را جدی می گیرند و نه آموزش دادن را.
وی اضافه كرد: البته چرایی آنرا باید از سیاستگذاران سینما پرسید كه بودجه های مكفی برای تولید در اختیار دارند، در این باره بارها گفتیم ولی به جایی نرسیدیم و گاهی از این ذكر مصائب بی فایده خسته می شویم.
این كارگردان سینمای ایران، بها دادن به ژانر كودك در سینمای ایران را ضروری دانست و افزود: این كار، سرمایه گذاری برای آینده یك جامعه است؛ جامعه ای كه كودكش مخاطب محصولات غیربومی باشد دچار تعارض های فرهنگی می گردد.
رمضانی افزود: همانطور كه در جوامع پیشرفته در زمینه فوتبال كودكان سرمایه گذاری های اساسی انجام می گیرد، در سینمای كودك هم فعالیت دارند؛ چونكه به جهت اینكه در آینده یك جامعه با سطح فكری بالا داشته باشند حاضر به چنین سرمایه گذاری هایی هستند و برایشان هم بسیار نتیجه بخش بوده است.
كارگردان فیلم سینمایی «چرخ» اضافه كرد: متاسفانه در ایران می خواهیم همه چیز را به صورت دكوراتیو و نمادین عرضه نماییم یعنی سینمای كودك را می خواهیم فقط برای دریافت بودجه؛ در صورتیكه بودجه ای كه صرف تولید محصولات كودك راهبردی نشود فایده ای ندارد و هر چقدر هم سمینار و همایش در این زمینه برگزار كنند آب در هاون كوبیدن است.
وی تصریح كرد: باید تولید در ژانر كودك را تقویت كرد؛ آن هم با تمركز بر استفاده از نیروهای مجربی كه بتوانند هم سرگرم كنند و هم به كودكان مفاهیم لازم برای پرورش و رشد را آموزش دهند.
رمضانی به تلاش های عباس كیارستمی برای تولید فیلم های آموزشی ویژه كودكان اشاره نمود و اظهار داشت: یادمان نرفته مرحوم كیارستمی چه زحماتی برای ساخت فیلم های آموزشی كشید اما بعد از او هیچكس نتوانست راهش را ادامه دهد.
كارگردان فیلم سینمایی «همبازی» اظهار داشت: به نظر می آید در آن زمان و با آن امكانات كم، پشتیبانی از امثال كیارستمی بسیار راحت تر انجام می گرفت اما امروزه هزار مشكل سر راه قرار می دهند تا در نهایت فیلمساز قید ژانر كودك را بزند.
رمضانی یادآوری كرد: سه دهه قبل شرایط بسیار بهتر بود، آن زمان ایده را به مسئولان می دادیم و آنان چون از جنس ما بودند به راحتی می پذیرفتند و امكانات در اختیارمان قرار می دادند ولی امروزه این گونه نیست و مصائب بسیاری جلوی آدم قرار می دهند.
وی تولید محصولات آموزشی در سینمای كودك را «بی قاعده» خواند و اظهار داشت: معلوم نیست تولیدات در این زمینه باید به صورت سفارشی پیش رود یا برپایه علقه های فیلمسازان؛ چون گاهی مدعی پشتیبانی از ایده های بكر می شوند و ایده ها را با سفارش های نازل خویش تركیب می كنند و گاهی هم می خواهند سفارش دهند اما پیشنهادشان آنقدر پیش پاافتاده است كه خواندن طرح هایشان هم لذتی تولید نمی نماید.
كارگردان «فرار از اردو» اضافه كرد: من اسم چنین وضعیتی را گذاشته ام «فروزشی»! در زمینه تولیدات كودك ما در وضعیت فروزشی قرار داریم؛ یعنی هر از گاه جرقه ای زده می گردد و آتشی افروخته و تمام می گردد تا جرقه بعدی.
این كارگردان و نویسنده بر ضرورت توجه بیشتر مدیران آموزش و پرورش بر رابطه بیشتر كودكان با سینما تصریح كرد و افزود: مدیران ما هیچگاه تولید در سینمای آموزشی كودك و نوجوان را جدی نگرفته اند.
رمضانی اظهار داشت: امروز به واسطه پیشرفت فناوری، تلفن های همراه در دست نوجوانان ماست و فرزندان ما، مدام سرشان در این تلفن هاست با آن به بازی های مختلف سرگرمند. نمی گویم بازی كردن بد است اما متاسفانه زیاد بازی كردن با این ابزارها، چنانكه همه می دانند عواقب بسیار بدی دارد و سبب نوعی توهم می گردد.
كارگردان فیلم سینمایی «سبز كوچك» اضافه كرد: این نوجوانان باید آینده مملكت را به دست بگیرند و از همه بدتر آنكه والدین آنها راضی اند به جای اینكه فرزندان خویش را به سینما ببرند، آنان با گوشیها و بازی های توهم زا سرگرم شوند و این جای تاسف بسیار دارد.
**كاتب: یادگیری صرفا با خواندن صورت نمی پذیرد
غلامرضا كاتب عضو كمیسیون فرهنگی مجلس هم به ایرنا اظهار داشت: خداوند نعمت های بسیاری به انسان داده كه هر كدام می تواند در یادگیری موثر باشد ازاین رو همه آن ها در امر یادگیری موثر هستند و ما باید از این تكنیك های مختلف برای آموزش كودكان خود استفاده نماییم.
وی با اشاره به اینكه فیلم آموزشی تاثیر مثبتی بر یادگیری گروه های سنی مختلف كودك، نوجوانان و جوانان دارد، افزود: یادگیری صرفا با خواندن صورت نمی پذیرد و هر كسی امكان دارد از روش خاصی مباحث درسی را یاد بگیرد، شاید كسی با خواندن و كسی با دیدن، بهتر یاد بگیرد.
كاتب با اشاره به اینكه می توانیم از تجربه كشورهای دیگر در استفاده از فیلم های آموزشی در تحصیل استفاده نماییم، اظهار داشت: در گذشته كمتر در این زمینه كار كرده ایم اما می توانیم این تجربه جدید را نهادینه نماییم و در كنار مكتوبات، بحث نمایش را هم پیش ببریم كه اثرگذاری آن بر جامعه، به خصوص گروه سنی نوجوانان بیشتر است.
عضو كمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینكه صدا و سیما مبحث انیمیشن را تابحال به خوبی پیش برده است، اضافه كرد: نیاز نیست كه حتما آموزش و پرورش وارد بحث تولید محتوای بصری و فیلم شود چون خیلی از این آموزش های تصویری می تواند در اوقات فراغت دانش آموزان صورت گیرد.
نماینده مردم گرمسار در مجلس شورای اسلامی تصریح كرد: اكنون در برنامه نظام آموزشی، برنامه ای نداریم كه وارد بحث های این چنینی بشویم، بیشترین مباحث نظام آموزشی الان روی بحث های كاربردی تمركز دارد.
كاتب با اشاره به اینكه نمایش فیلم های آموزشی در مدرسه و ورود آن به امر آموزشی، جزء ماموریت های فعلی آموزش و پرورش نیست، اضافه كرد: اكنون ساختاری برای این مورد تعریف نشده چون كه تعریف ساختار نیاز به قانون و مقررات خاص خود دارد.
عضو كمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره اهمیت جشنواره فیلم رشد در حوزه آموزش كودكان هم تصریح كرد: بیشترین نگاه ما در امر آموزش همان برنامه ریزی و سیاستگذاری است، نمیدانیم برگزاركنندگان جشنواره فیلم رشد چه انتظاری از كمیسیون فرهنگی دارند اما هر جا لازم باشد حتما در سیاست هایمان به این جشنواره می پردازیم.
**معصومی: نتیجه تولید محصولات سفارشی بی فایده است
خسرو معصومی كارگردان فیلم سینمایی «رسم عاشق كشی» در این باره به ایرنا اظهار داشت: سه ماه مانده به جشنواره كودك، به جهت اینكه عریضه را خالی نبینند و بگویند كاری كرده اند شروع می كنند به ساخت فیلم هایی كه هیچ گونه محتوایی ندارد و بسیار عجولانه تولید شده و طبیعی است كه چنین محصولی چه از آب درمی آید، درحالی كه در این ژانر باید حساسیت داشت و خیلی كارشناسانه، فیلمنامه و محصول را تولید كرد و چنین كاری هم نیاز به زمان بیشتری دارد.
وی اضافه كرد: فیلم كودك را نباید به صرف اینكه فقط ساخته شود ساخت، مسلما بسیار باید تحقیق، صدمه شناسی و كارشناسی كرد كه متأسفانه چنین نیست و از آن مهم تر آدم دلسوز می خواهد نه سفارشی سازانی كه به این گونه به چشم كاسبی می نگرند چونكه این كودكانند كه آینده را می سازند و هر گونه سرمایه گذاری برای آنها در بلند مدت جواب می دهد.
این كارگردان سینمای با نقد سفارشی سازی افزود: نتیجه تولید محصولات سفارشی چه شد؟ چرا این كار را می كنند؟ به نظر من دانش این كار را ندارند و باید تاكید كنم این ضعف متولیانی است كه سفارش می دهند آن هم به افراد ناشی.
وی خاطرنشان كرد: خوب یادم هست چند سال پیش كیانوش عیاری فیلمنامه ای رئالیستی در رابطه با كودكان و نوجوانان با نام «چاله چوله» را كه اتفاقا بار آموزشی هم داشت، می خواست بسازد اما چنان شرایط را برایش سخت گرفتند كه عطایش را به لقایش بخشید درحالی كه شخصا می دانم كه اگر ساخته میشد فیلم خوبی می شد، اما امثال عیاری نباید فیلم بسازند تا كاسبكاران به نام فیلم كودك و نوجوان، جیب خویش را پُر كنند.
معصومی با اشاره به میراثی كه عباس كیارستمی در حیطه فیلم های آموزشی كودكانه به جای گذاشت، تصریح كرد: در آن زمان كیارستمی با 50 هزار تومان یك فیلم شاهكار خلق می كرد به اسم «مشق شب» ولی حالا با بودجه های میلیاردی، فیلم های آرشیوی می سازند! امروزه برای یك تولیدكننده با بیست سال سابقه، بیشتر این مهم می باشد كه فیلم چقدر برایش درآمدزایی دارد! متأسفانه امروزه جوری شده است كه به طرف 800 میلیون بابت تولید فیلم كودك می دهند و در ابتدای كار، این آقا 400 میلیون را به جیب می زند مبادا ضرر كند! آخر با این نگاه می توان راه كیارستمی را ادامه داد؟
كارگردان «كار كثیف» اظهار داشت: در سینمای كودك مطلقا نباید سفارش كار داد، مگر دوران كیارستمی كه در كانون بود، كار سفارشی انجام می شد؟ متاسفانه امروزه اغلب پروژه ها سفارشی است كه نتیجه اش چنین شده است.
این كارگردان سینما اضافه كرد: اگر اكران فیلم های ما را بنگرید می بینید كه غلبه با فیلم های زرد است و خبری از محصولات سرگرم كننده و آموزش محور برای كودكان نیست. آیا سینمای كودك یعنی عروسك بازی با رقص باباكرم؟ سینمای پرارزش كودك و نوجوان به محاق رفته و حتی دیگر سینمای اجتماعی هم بایكوت می گردد. چرا؟ چون آقایان مدعی اند مردم فقط به دنبال خنده و شادی هستند! مسلم است با این جور افكار باید فاتحه سینمای كودك و نوجوان را خواند.
معصومی درباره لزوم امتداد نگاه امثال كیارستمی تصریح كرد: بعضی ها تلاش كردند ولی متأسفانه به دلیل اینكه هیچ مسئولی از آنها حمایت نكرد و شرایط مهیا نشد، موفق نشدند؛ حمایت فقط این نیست كه بودجه تولید را بدهند؛ همین كه در اكران تعداد كافی سالن به این فیلم ها بدهند یعنی حمایت، اما هیچ یك از این دو كار نمی گردد.
وی تاكید كرد: امثال نادری، مهرجویی و بیضایی، در ادوار مختلف فیلم هایی ماندگار در حیطه كودك و نوجوان ساختند اما حالا چه كسانی فیلم كودك می سازند؟ آدم هایی فاقد توان لازم برای تولید پل ارتباطی میان سینمای سرگرم كننده و سینمای دارای بار آموزشی! واقع نمایی در سینمای كودك و نوجوان خیلی مهم می باشد و نباید به بهانه سیاه نمایی طردش كرد اما افسوس كه مدیران ما این مهم را درك نكرده اند.
كارگردان «رسم عاشق كشی» اظهار داشت: زمانی نه چندان دور، كار در سینمای كودك برای مدیران دغدغه بود و حساسیت وجود داشت ولی امروز كسی جرأت نمی كند به سمت و سوی سینمای كودك برود چونكه اولویت مدیران، پشتیبانی از چنین سینمایی نیست.
معصومی با اشاره به وارد كردن برخی آثار سینمایی به كتاب های درسی تصریح كرد: در این حیطه توجه به سنین كودك ملاك است، مثلا به تازگی شنیدم كه «ابد و یك روز» وارد كتاب درسی پایه دوازدهم شده آن هم به خاطر طرح بحث اعتیاد. این انتخاب بدی برای نوجوانان نیست اما باید ادامه یابد یعنی بعضی از آثار شاخص سینمای ایران كه می توانند نگاه راهبردی داشته باشند وارد كتابهای درسی شوند.
كارگردان فیلم سینمایی «خرس» افزود: وارد كردن فیلم ها به كتاب های درسی می تواند سبب شود كودكان از همان مدرسه با سینما آشنا گردند اما این اقدامی است كه باید با كارشناسی كامل و صدمه شناسی صورت گیرد و تلاش شود فیلم هایی با موضوعات زیبا، عاطفی و انسانی به كتاب ها ورود كند تا تصویری جامع از سینمای ایران پیش روی كودك و نوجوان قرار گیرد.
معصومی تصریح كرد: زمانی با استفاده از همین جشنواره رشد، جایی در آموزش و پرورش درست كرده بودند كه هم تولید فیلم های آموزشی با محوریت كودك و نوجوان صورت می گرفت و هم برخی از فیلم های آموزشی كه سینمایی بودند را می خریدند و در مدارس به نمایش می گذاشتند كه این اتفاقات باید احیا شود.
وی خاطرنشان كرد: خیلی از مدارس، آمفی تئاترهایی دارند كه می گردد به اكران آثار سینمایی اختصاص پیدا كند، این آمفی تئاترها به جریان رسمی اكران سینماها پیوند بخورد و فیلم های مرتبط در مدارس هم اكران شود.
**آزادی: امكان تماشای فیلم برای دانش آموزان در كنار یكدیگر فراهم شود
غلامرضا آزادی تهیه كننده فیلم سینمایی «دره شاپرك ها» هم به ایرنا اظهار داشت: آموزش و پرورش و مدارس وظیفه تربیت كودكان را بر عهده دارند و سینما هم سرگرمی جامع و كاملی است كه می تواند اقشار زیادی از جامعه خصوصا دانش آموزان را با خود همراه كند ازاین رو تركیب این دو برای آموزش جذابیت و تاثیرگذاری بیشتری دارد.
وی اضافه كرد: خوشحالم كه جشنواره رشد در این اوضاع هنوز هم در حال برگزاری است، اینكه آموزش و پرورش یك جشنواره برگزار می نماید نشان از شناخت آنها از سینما و تاثیرگذاری آن دارد، اینكه خویش را مكلف به برگزاری این جشنواره می دانند جای قدردانی دارد.
وی اضافه كرد: باید امكانی را میسر كرد تا دانش آموزان بتوانند در كنار یكدیگر فیلم ببینند، سینما را تحلیل كنند و با بحث و تبادل نظر درباره فیلم، به مطالب آموزشی آن پی ببرند.
این تهیه كننده سینما با اشاره به اینكه فیلم باید نصیحت و اندرز را به زبان كودكان برای آنها بازگو كند، اظهار داشت: نمی توان با ساخت فیلم هایی كه در مورد كودك است اما برای بزرگسالان تولید شده، انتظار جذب كودكان و نوجوانان را داشت، فیلم هایی كه در این ژانر ایجاد می شود بایستی با كیفیت و برای كودكان، جذاب باشد.
آزادی با تاكید بر اینكه نباید در فیلم ها به زبان پدر و مادر و یا معلمان با دانش آموزان صحبت كرد بلكه بایستی به آنها احترام گذاشت و برای به سینما آمدن به آنها انگیزه داد، اضافه كرد: سینما از اهمیت زیادی در تربیت كودكان برخوردار می باشد و نباید فیلم های ضعیف را با این تفكر كه آنها كودك هستند و هر فیلمی را خواهند دید برایشان ساخت.
وی تصریح كرد: متاسفانه در ایران بچه ها نمی توانند همراه پدر و مادرهایشان به سینما بروند چون حرف هایی كه در فیلم ها زده می گردد برای بچه ها اصلا مناسب نمی باشد، درصد اندكی از فیلم هایی كه تولید و اكران می گردد مناسب خانواده هاست و می توان این فیلم ها را به همراه كودكان دید، به قدری ادبیات نامناسب و رفتارهای نابهنجار در فیلم ها وجود دارد كه خانواده ها بعد از چند دقیقه ترجیح می دهند سالن سینما را ترك كنند.
آزادی با اشاره به اینكه در دو دهه گذشته فیلم های خوب شاخص و پرفروشی در سینمای كودك و نوجوان داشتیم، افزود: اكنون هم اگر آموزش و پرورش همكاری خوبی داشته باشد فیلمسازان متعهدی هستند كه بتوانند فیلم های مناسب دانش آموزان تولید كنند، فیلم هایی كه حتی اگر خانواده در كنار فرزندشان نبود با خیال راحت آنها را به سینما بفرستند چراكه فیلم كودك با فیلم خانواده یكی است و فیلمی كه مناسب خانواده باشد بطور قطع برای كودكان مفید خواهد بود.
به گزارش ال مور به نقل از ایرنا، حالا جشنواره بین المللی فیلم رشد هم نقش مهمی در مطرح كردن سینمای كودك و نوجوان در كنار فیلم های كوتاه، مستند و پویانمایی داشته است. از سوی دیگر به مرور مخاطبان زیادی را در روزهای برگزاری جشنواره كه این روزها نزدیك به چهل و هشتمین دوره برگزاری آن هستیم، به سمت خود كشانده و پای آثاری نشاند كه تعلیم و تربیت و آموزش از اركان آن بشمار می رود.
فراهنگ**9246** 1055
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب