به مناسبت روز جهانی نهنگ؛
چالش های بزرگترین موجود زنده کره زمین
ال مور: روز جهانی نهنگ هر ساله در سومین یکشنبه ماه فوریه گرامی داشته می شود که امسال مصادف با 30 بهمن ماه (19 فوریه) است. این روز بدنبال قدردانی از این موجودات آبی است که بخش مهمی از اکوسیستم هستند همین طور فراتر از آن جلب توجه افراد به چالش های انسان ساز مانند ریختن زباله در دریاهاست که زندگی دریایی را مختل کرده است.
به گزارش ال مور به نقل از ایسنا، نهنگ ها، پستانداران بسیار بزرگ دریایی هستند که لایه ضخیمی از چربی از آنها در مقابل سرما محافظت می کند. بدن آنها مانند دلفین ها دارای باله هایی در قسمت جلویی است که شنا کردن بهتر را ممکن می سازد. دم نهنگ بسیار پهن و برخلاف سایر ماهی ها عمودی است. نهنگ ها برخلاف سایر ماهی ها برای تنفس به سطح آب می آیند. آنها پیش از استنشاق هوا، هوای مصرف شده درون بدن خودرا از راه شکاف های بالای سر خود با فشار به بالا می فرستند. بچه نهنگ ها درون آب متولد می شوند و بلافاصله برای تنفس به سطح آب می آیند.
نهنگ ها دارای دو دسته هستند؛ نوع اول مانند دلفین از سایر ماهی های کوچک تغذیه می کند و نوع دوم نهنگ های درنده هستند که به هر جنبنده دیگر دریایی مانند خوک های دریایی، پنگوئن ها و حتی سایر نهنگ ها حمله می کند. بالن ها گروه دیگری از راسته نهنگ ها هستند که شامل نهنگ های عظیم الجثه آبی هم هستند. آنها موجودات شبیه میگو را با اندام عاجی شکلی به نام استخوان نهنگ و یا استخوان بالن صید می کنند. هنگامی که یک نهنگ دهان خودرا باز می کند دندان های بلند و صفحه مانندش همچون دندان های یک شانه ی بسیار بزرگ از فک بالایی آویزان می مانند.
یک نهنگ عظیم الجثه هربار در حدود یک تن مواد غذایی را می بلعد. شکار بی رویه آنها به وسیله انسان نسل نهنگ های بزرگ را رو به انقراض کامل کشانده است.
ضخامت چربی زیر پوست یک نهنگ بزرگ به حدود نیم متر می رسد و قرن هاست که نهنگ ها به سبب وجود همین چربی صید می شوند. در گذشته بیش از این چربی برای تهیه روغن و مارگارین استفاده می شد.
نهنگ آبی بزرگ ترین پستاندار جهان است که طول آن به حدود ۳۰ متر می رسد. کوچکترین نهنگ نیز نهنگ اسپرم کوتوله دندانه دار است. نهنگ درنده گوشتخوار است و از خوک های آبی، پنگوئن و سایر ماهی ها تغذیه می کند. آنها در دسته های ۵۰تایی به گردش می پردازند. همین طور نهنگ های کوهان دار نیز ماهی ها و پلانکتون ها را مورد مصرف غذایی قرار می دهند.
ایران و نهنگ هایش
نهنگ بزرگ یا وال آبی، بزرگ ترین موجود زنده روی کره زمین است که در خانواده وال ها و راسته نهنگ ها طبقه بندی می شود. این موجود عظیم الجثه خارق العاده در همه اقیانوس ها زیست می کند و ازجمله در خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر هم که به آب های آزاد متصل است، پراکندگی دارد. جزیره قشم و بندرعباس ازجمله مناطقی هستند که حضور مستند اینگونه در آنها به ثبت رسیده است.
از دست دادن زیستگاه، نقطه عطف روز جهانی نهنگ ها
اقیانوس های آبی بزرگ خانه تعدادی از شگفت انگیزترین موجودات هستند که برای قرن ها به دلیلهای مختلف شکار می شوند. حالا آنها با چالش دیگری روبرو هستند و آن از دست دادن زیستگاه شان است.
به همین منظور، در سال ۱۹۸۰، روز جهانی نهنگ در مائوئی، هاوایی، برای گرامیداشت نهنگ های گوژپشت که در سواحل این جزیره گرمسیری شنا می کردند، برای نخستین بار گرامی داشته شد. این روز از ایده گرگ کافمن -، بنیان گذار بنیاد نهنگ اقیانوس آرام - سرچشمه می گیرد. او می خواست آگاهی را در مورد خطر انقراض نهنگ های گوژپشت افزایش دهد.
آنچه با افزایش آگاهی در مورد نهنگ های گوژپشت در هاوایی شروع شد، حالا فراتر از آن رفته است و بدنبال ارتقای آگاهی از اقیانوس هایی است که مثل قبل سالم نیستند بدین سبب لازم است یک اقدام جدی برای برخورداری نهنگ ها از مکانی امن جهت زندگی صورت گیرد.
نهنگ ها قربانیان آلودگی پلاستیکی در اقیانوس ها
گروهی از دانشمندان محاسبه کرده اند که نهنگ های گوژپشت در تکاپوی یافتن غذای روزانه، میلیونها تکه ریزپلاستیک ها را می خورند.
به گفته نویسندگان این مطالعه، این نتایج به نگرانی در مورد سلامت نهنگ ها دامن می زند و نگاهی هشداردهنده به وسعت آلودگی ریزپلاستیکی در اقیانوس های جهان دارد.
طبق یافته های این تحقیق، نهنگ های آبی احتمالاً روزانه تا ۱۰ میلیون تکه مجزا ریزپلاستیک می بلعند. نهنگ تیغ باله نیز روزی سه تا ۱۰ میلیون و نهنگ گوژپشت بیش از یک میلیون تکه می بلعند و این تبدیل به معضل دیگری برای نهنگ ها شده است.
کشتی های بزرگ بلای جان نهنگ ها
برخورد کشتی ها با نهنگ ها تهدید جدی برای اینگونه جانوری به حساب می آید، بطوریکه این پتانسیل را دارد که موجب انقراض اینگونه در معرض خطر شود.
۱.۳ میلیون قطعه نهنگ در اقیانوس های جهان زندگی می کنند که هنگام آمدن به سطح آب و نقل مکان به مناطق دیگر برای تامین غذا یا تولید مثل، با حجم فزاینده ای از تردد کشتی ها روبرو هستند. برخورد نهنگ ها با کشتی های بزرگ اغلب مورد توجه قرار نمی گیرد و گزارش نمی شود همین طور خیلی از نهنگ ها به سبب جراحات وارد شده ناشی از برخورد با کشتی در ساحل به گل نشسته اند.
تهدید جدیِ کارهای انسانی برای نهنگ های قاتل
نهنگ های قاتل یا اورکاها در بیشتر اقیانوس های جهان یافت می شوند. برمبنای یافته های علمی، این نهنگ ها در گروه هایی به نام "غلاف" زندگی می کنند و زبان ارتباطی خاص خودرا دارند.
کارشناسان حیات وحش هشدار می دهند زنجیره های تامین مواد غذایی برای انسان خصوصاً در وضعیت کنترل نشده، حیات دیگر جانوران همچون "نهنگ های قاتل" را به مخاطره می اندازد، بطوریکه به سبب شکار نهنگ های قاتل توسط انسان، این آبزیان هم اکنون در بعضی نقاط دنیا در گروه جانوران "در معرض خطر" طبقه بندی شده اند.
به گزارش ال مور به نقل از ایسنا، لازم است در این روز به این نگرانی توجه بیشتزی بکنیم و برای حفظ زیستگاه طبیعی نهنگ ها اقدامات لازم صورت گیرد.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب